Chociaż dach spadzisty to zaawansowana, skomplikowana koncepcja, to jednak to co rzeczywiście widzimy, to tylko ostateczne pokrycie dachu. Sprawdźmy, jakie są zalety i wady popularnych, designerskich zabezpieczeń grzbietu budowli w postaci dachówek ceramicznych, dachówek betonowych, blachodachówek, gontu bitumicznego, łupka kamiennego, strzechy, czy też innowacyjnych dachów solarnych.
Dach w domu jednorodzinnym
Dach jest pokryciem górnej części budynku, a jego podstawowym zadaniem jest ochrona przed deszczem, śniegiem oraz wiatrem. Zabezpiecza też dom jednorodzinny przed nadmiarem promieniowania słonecznego UV i powiązaną z nim ekstremalną temperaturą. Pokrycia budynków powstają w dowolnych formach. Jednak obecnie najpopularniejszym rozwiązaniem w Polsce jest bez wątpienia dach spadzisty.
Charakterystyka dachu i jego wygląd wiąże się z przeznaczeniem budowli. Wpływ na kształt i użyte surowce mają także tradycje lokalne i moda na określone koncepcje projektowe. Czasami nawet, dopuszczalne pomysły na krycie dachu regulują obowiązujące regionalne przepisy budowlane.
Dach spadzisty
Dach skośny, czyli inaczej dach spadzisty jest konstrukcją dachową, której połacie mają charakterystyczne nachylenie do poziomu, zwykle wynoszące od 15 do 45 stopni, chociaż popularnie spotyka się również zdecydowanie większe kąty. Skosy pozwalają na łatwiejsze, sprawne odprowadzanie niebezpiecznej wody opadowej i śniegu. W ten sposób sprawnie minimalizuje się ryzyko zaistaniałych obciążeń, a także umożliwia na lepsze, kreatywniejsze wykorzystanie przestrzeni poddasza.
Dach spadzisty budowany w dniu dzisiejszym musi spełniać określone Warunki Techniczne (WT), obejmujące wymogi dotyczące izolacji termicznej, szczelności, ochrony przed hałasem oraz ognioodporności. Wartość współczynnika przenikania ciepła U dla dachów nad pomieszczeniami ogrzewanymi, zgodnie z WT 2021, powinny wynosić maksymalnie 0,15 W/m2K.
Często jako popularna konstrukcja znajduje zastosowanie w domu jednorodzinnym, ale bez żadnych przeszkód można go stosować w dowolnych, budowlanych obiektach. Uwzględniając ciekawą estetykę, dach spadzisty pozwala inwestorowi indywidualnemu na różne możliwości, dowolnej ciekawej aranżacji. Pozostawia też wybór szerokiego spektrum pokryć dachowych.
Prosty, spotykany często w architekturze domów jednorodzinnych dach spadzisty, to łatwo rozpoznawalny dach dwuspadowy. Określa się go też mianem dachu dwupołaciowego, który występuje także w niesymetrycznej wersji pokrycia. Innym rozwiązaniem dachu skośnego jest dach czterospadowy, czyli dach kopertowy. Powstaje na budynku postawionym na planie prostokąta lub kwadratu. Większe dwie połaci mają formę trapezu, a dwie mniejsze połaci po bokach charakteryzuje kształt trójkąta.
Pokrycia dachu spadzistego
Dachówki ceramiczne
Powstają z wypalanej gliny, czasami szkliwionej lub angobowanej dla osiągnięcia większej odporności na zabrudzenia i zmiany atmosferyczne.
Popularne kształty dachówek ceramicznych są płaskie, esówki czyli holenderki, karpiówki oraz zakładkowe.
Dachówki ceramiczne charakteryzuje bardzo wysoka trwałość, sięgająca nawet do 100 lat istnienia rozwiązania. Poza tym ważna jest odporność na ogień, doskonała izolacyjność akustyczna oraz naturalny wygląd. Problemem może być stosunkowo wysoka cena i spory ciężar, wymagający pod spodem solidnej więźby dachowej. Ułożenie dachówek ceramicznych wiąże się też z nieco bardziej skomplikowanym montażem niż innych pokryć.
Dachówki betonowe
Surowcem do ich stworzenia jest mieszanka betonu, najczęściej barwiona w masie. Kształt betonowych dachówek jest podobny do ceramicznych, czyli mogą być płaskie, esówki, czy zakładkowe. Ich trwałość mieści się na poziomie od 50 do 70 lat, są właściwie wytrzymałe na pojawiające się warunki atmosferyczne. Wyróżnia je niższa cena niż koszt dachówek ceramicznych. Wadą jest stosunkowo duży ciężar krycia, nieco mniejsza trwałość niż dachówek ceramicznych oraz możliwość blaknięcia kolorów.
Blachodachówka
Produkowana jest ze stali ocynkowanej, która jest specjalistycznie pokrywana dedykowanymi powłokami ochronnymi i dekoracyjnymi. Przyjmuje formę profilowanego arkusza blachy, którego zadaniem jest imitacja dachówki. Na pewno są lekkie, łatwe podczas montażu, wyróżnia je korzystna cena, dobra odporność na korozję, ale tylko jeśli zostanie zastosowana odpowiednia powłoka. Kłopotliwa okazuje się czasem słabsza izolacja akustyczna, zdecydowanie większa podatność na odkształcenia termiczne oraz możliwość zaistnienia korozji blachodachówki na wskutek uszkodzeń mechanicznych.
Gont bitumiczny
Materiałem służącym do stworzenia gontu bitumicznego są włókna szklane, precyzyjnie pokryte masą asfaltową z posypką mineralną. Posiada wzory przypominające dachówki, są to charakterystyczne szablony w kształcie prostokątów lub heksagonów. Istotna jest elastyczność, odporność na wiatr, dobre tłumienie dźwięków, niski ciężar oraz łatwość montażu nawet na bardzo skomplikowanych dachach. Jednak jego trwałość jest znacznie mniejsza, niż innych dachowych pokryć, bo wynosi tylko około 20 lub 30 lat. Gont bitumiczny jest też wrażliwy na intensywne nasłonecznienie, wiąże się ten fakt z ryzykiem blaknięcia kolorów.
Łupek naturalny
Surowcem tego krycia dachu jest kamień łupkowy. Płytki mają ciekawy, nieregularny kształt, często przypominający prostokąty. Charakteryzuje je bardzo duża trwałość, sięgająca nawet do 100 lat. Mają niepowtarzalny, estetyczny wygląd oraz wysoką odporność na panujące warunki atmosferyczne. Łupek naturalny ma jednak dość wysoką cenę oraz solidny ciężar wymagający mocnej konstrukcji dachowej. Aplikacja rozwiązania wiąże się też z trudnym i kosztownym montażem.
Strzecha
Niektórym kojarzy się tylko z galicyjską wsią i skansenami. Tymczasem to coraz popularniejsze krycie domów ekologicznych, różnych organicznych, naturalnych budowli. Materiał może stanowić trzcina, słoma lub sitowie. Spotykamy kształt strzechy, jako warkocze trzciny, dokładnie układane na sobie, jedne na drugich.
Strzechę rozpoznamy po fascynującym, naturalnym wyglądzie, jest ona całkowicie przyjazna dla środowiska. Cechuje ją bardzo dobra izolacja termiczna. Niestety, wysokie są koszty wykonania takiego pokrycia oraz niezbędna jest potrzeba w miarę częstej konserwacji. Dyskusyjną kwestią jest łatwopalność, bo rozwiązanie można precyzyjnie, trwale impregnować, czyniąc strzechę niepalną. Zawsze powinno się o takim zabezpieczeniu pamiętać!
Dach solarny
Dach solarny to innowacyjny rodzaj pokrycia, które integruje w swojej powierzchni moduły fotowoltaiczne, umożliwiając w słoneczne dni produkcję energii elektrycznej. Często stosuje się specjalne dachówki solarne, które wyglądem przypominają dachówki tradycyjne lub blachodachówkę, ale są wykonane z materiałów umożliwiających pozyskiwanie energii słonecznej. Generalnie, dach solarny jesteśmy w stanie wykonać w wielu dostępnych technologiach krycia. Pozwala to w pełni dostosować dach do indywidualnych potrzeb mieszkańców domu oraz do specyfiki naszego budynku.
Zalety dachu solarnego:
Produkcja energii jest najważniejszą zaletą tego górnego pokrycia budynku. Dach solarny pozwala bowiem generować energię elektryczną dla domu jednorodzinnego, zmniejszając w ten sposób koszty energii. Nowoczesna fotowoltaika na całej powierzchni dachu pozwala na uzyskanie znacznej, ale nadal częściowej niezależności energetycznej.
Dachówki solarne są estetyczne, ponieważ harmonijnie komponują się z wyglądem tradycyjnych pokryć dachowych. Rozwiązanie jest w pełni ekologiczne. Energia słoneczna jest odnawialna, co zmniejsza emisję CO₂.
Oczywiście, dach solarny jest znacznie droższy w porównaniu do standardowych pokryć. Jednak istotna jest długoterminowa oszczędność wydatków związanych z energią elektryczną.
Efektywność zależy od istniejącego klimatu i panujących warunków pogodowych. Skuteczność modułów fotowoltaicznych zależy bowiem od nasłonecznienia. Brak promieniowania słonecznego wpływa na zmniejszenie wydajności, zwłaszcza w pochmurnych regionach.
Konserwacja dachu solarnego jest jednak niezbędna. Rozwiązanie wymaga kontroli i przeprowadzania ewentualnych napraw, które w rzadkich sytuacjach mogą być nawet bardziej kosztowne niż ma to miejsce w przypadku tradycyjnych pokryć domu jednorodzinnego.
Dach solarny na pewno jest odpowiednim rozwiązaniem dla tych osób, które chcą inwestować w energię odnawialną i cenią estetyczne oraz ekologiczne rozwiązania. W porównaniu do klasycznych, tradycyjnych dachów, fotowoltaika pozwala na uzyskanie realnych, dodatkowych korzyści energetycznych. Wiąże się jednak też z wyższymi kosztami i wymogami cyklicznej konserwacji.
Producenci pokryć dachu spadzistego
W Polsce działa wielu producentów, którzy oferują różnorodne pokrycia dachowe przeznaczone dla dachów skośnych.
Blachotrapez Sp. z o.o. Producent blachodachówek, blach trapezowych oraz paneli dachowych.
Blachy Pruszyński. Firma oferująca stalowe pokrycia dachowe i elewacyjne, w tym blachodachówki, panele na rąbek oraz blachy trapezowe.
Regamet. Marka z portfolio blachodachówek, blach trapezowych oraz paneli dachowych.
Bratex. Firma specjalizująca się w nowoczesnych pokryciach dachowych oraz stalowych systemach rynnowych.
Dachpol. Producent blachodachówek, blach trapezowych oraz paneli na rąbek stojący.
Hanbud. Przedsiębiorstwo oferujące pokrycia dachowe, ogrodzenia oraz profile konstrukcyjne.
MetZink. Wytwórca pokryć dachowych wykonanych ze stali nierdzewnej oraz cynkowo-tytanowej, takich jak blachy trapezowe, blachy na rąbek stojący oraz płytki dachowe Karo.
Bauder. Tworzą systemy dachowe, oferują materiały do izolacji, uszczelniania oraz zazieleniania pokryć dachowych.
Blach-Pol. Polski producent pokryć dachowych i elewacyjnych, oferujący blachodachówki, panele dachowe oraz blachy trapezowe.
FINNOYA. Marka oferująca blachy trapezowe, blachodachówki, panele na rąbek oraz akcesoria dachowe.
